Jak motywować zawodników? – 5 zasad

Jak motywować zawodników? – 5 zasad

Motywacja dla sportowca powinna być jak przysłowiowa „bułka z masłem”. Ale… Jednego dnia zawodnicy z uśmiechem na ustach wykonują nawet najbardziej żmudne ćwiczenia, a drugiego nawet bardzo kreatywne zadanie nie jest w stanie wykrzesać z nich ani kropli entuzjazmu. Jednak dzięki możemy na nią wpływać i odpowiednio moderować. Jak motywować zawodników? Poznaj 5 zasad, które ułatwią pracę każdemu trenerowi!

Z tego wpisu dowiesz się:

  • o jakich 5 zasadach motywacji należy pamiętać w pracy trenerskiej,
  • jak motywować zawodników.

Jak motywować zawodników?

1. Bierz pod uwagę zarówno czynniki osobowe, jak i sytuacyjne

Warto pamiętać, że motywacja w sporcie jest wypadkową wielu różnych aspektów. Łatwo przypiąć komuś łatkę osoby pozbawionej motywacji, której w ogóle nie zależy na tym, co robi. Prosto jest uznać, że słaba postawa jest wynikiem tego, jaki ktoś jest. Takie przekonanie pozwala całą odpowiedzialność przerzucić na osobowość, charakter czy temperament zawodnika. Przyczyna tkwi w nim, więc co możemy zrobić? Z drugiej strony łatwo zrzucić całą winę na czynniki sytuacyjne, np. to zadania były nudne i dlatego zawodnicy się nie angażowali.

Zazwyczaj jednak rzeczywistość nie jest taka prosta. Niska motywacja najczęściej jest kombinacją zarówno czynników wewnętrznych, dotyczących zawodnika i zewnętrznych – sytuacyjnych. Co jest prostsze do zmiany? Otoczenie. Łatwiej zmienić coś w środowisku, w którym zawodnik przebywa niż w samym sportowcu. Zawodnicy nie angażują się w trening? Może na początek warto spróbować wprowadzić nowy element treningowy, np. nowe ćwiczenia czy nietypową rywalizację?

2. Zrozum różne motywy angażowania się w sport

Istnieje wiele powodów, dla których ludzie angażują się w sport. Zazwyczaj zawodnicy potrafią wymienić więcej niż jeden motyw.  Badania Gill (2000) pokazały, że dzieci uczestniczą w sporcie zarówno dlatego, że daje im możliwość rozwijania własnych umiejętności oraz szansę zaprezentowania się, jak i ze względu na wyzwania, zabawę i ekscytację. Jak widzisz, motywacja dla sportowca może mieć różne podstawy. Określ ze swoimi zawodnikami, co motywuje ich do uprawiania sportu i planuj zajęcia tak, by dawały możliwość realizacji tych pobudek.

Pamiętaj, że zawsze istnieć będą motywy konkurencyjne. Przykładowo – młody zawodnik może chętnie jeździć na treningi, ale równie atrakcyjna będzie dla niego opcja spędzenia wieczoru przed komputerem. By wybrał trening należy dbać o jego atrakcyjność i możliwość realizacji potrzeb sportowca.

Gdy Twoi zawodnicy określą swoje motywy uczestnictwa w sporcie, to prawdopodobnie część z nich będzie wspólna dla większości drużyny. Mimo to warto pamiętać, że poza wspólnymi aspektami istnieją także motywy indywidualne, charakterystyczne tylko dla poszczególnych osób. Aby sport przynosił zawodnikowi satysfakcję musi realizować zarówno wspólne, jak i indywidualne cele. Dlatego warto poznać te czynniki, które motywują sportowców do pracy.

Obserwuj zawodników i zwracaj uwagę na ich zachowanie. Zobacz, co szczególnie im się podobało lub nie podczas wykonywania poszczególnych ćwiczeń. Dzięki temu dowiesz się, co sprawia im największą radość i będziesz mógł to wykorzystać w przyszłości, np. gdy pojawi się konieczność zmotywowania zespołu czy wprowadzenia w odpowiedni nastrój. Motywacja zmienia się wraz z upływem czasu, więc na różnych etapach różne aspekty gry mogą być dla zawodników szczególnie atrakcyjne.

3. Modyfikuj środowisko tak, by zwiększać motywację

Nie wszyscy zawodnicy mają tak samo silną potrzebę rywalizacji. Dla niektórych z nich to właśnie zabawa czy rekreacja będą najważniejsze. To błąd często popełniany zwłaszcza na najwyższym sportowym poziomie, gdzie uważa się, że zawodnik potrzebuje tylko ściśle ustalonego, czasami bardzo rygorystycznego, treningu. Wręcz przeciwnie, nawet mistrz chce czuć radość i zabawę z uprawiania swojej dyscypliny, które tak łatwo stracić podczas morderczych przygotowań.

Zawodnicy różnią się między sobą i warto mieć owe różnice na uwadze. Do każdego zawodnika staraj się podejść indywidualnie. Dla jednego bardziej motywujące może być podniesienie głosu, gdy popełni błąd, ale w innym zburzy to pewność siebie.

Dobra obserwacja to kluczowa umiejętność dla realizacji tego punktu. To ona pozwoli Ci dowiedzieć się „jak działa” Twoja drużyna oraz dostrzec różnice indywidualne między poszczególnymi zawodnikami. Obserwuj zachowania swoich podopiecznych, by później tak sterować otoczeniem zewnętrznym, by jak najlepiej przygotować swoją drużynę do gry.

4. Pamiętaj, żeby Twoi zawodnicy cały czas Cię obserwują

Zdarzyło Ci się kiedyś przyjść na trening w złym humorze, np. po poważnej kłótni? Każdy z nas ma lepsze i gorsze dni. Ty doskonale wiesz, jaki jest powód Twojego niezadowolenia, ale Twoi zawodnicy już nie. Pojawia się tutaj ryzyko, że uznają, że to właśnie oni są odpowiedzialni za Twój zły nastrój.  A to zacznie wpływać na ich zachowanie. Jeśli nie jesteś w stanie ukryć swoich wewnętrznych przeżyć, to zapewnij swoich zawodników, że to nie oni są przyczyną Twojego zachowania. Zawodnicy bacznie Cię obserwują, byli z Tobą w wielu sytuacjach, więc na pewno zauważą zmianę w zachowaniu.

5. Korzystaj z technik psychologicznych lub wsparcia psychologa sportowego

Psychologia sportu to dziedzina, która bardzo wiele miejsca poświęca zagadnieniu motywacji. Dlatego warto wykorzystywać jej zdobycze. Świetnym narzędziem wzmacniającym motywację jest wyznaczanie celów (jak wyznaczać cele metodą SMART przeczytasz tutaj). Dobrą motywacją dla sportowca może być obraz tego, co chce osiągnąć. Pozwala on odpowiednio ukierunkować działanie, skupić się na tym, co ważne dla jego realizacji oraz na bieżąco monitorować postępy. Nic tak nie napędza do działania, jak świadomość, że jest się coraz lepszym. Więcej o technikach budowania motywacji przeczytasz tutaj. Nie wiesz, jak motywować zawodników? Skorzystaj z pomocy psychologa sportowego i wspólnie opracujcie program rozwoju motywacji dla Twoich zawodników.

Czujesz, że ten temat Cię dotyczy? Umów się na sesję, popracujemy nad Twoją najlepszą formą ?