Koncentracja w sporcie – 3 fakty, które pomogą Ci w grze

Koncentracja w sporcie – 3 fakty, które pomogą Ci w grze

Dobrze wyćwiczona zdolność do koncentracji pozwala zawodnikowi w taki sposób kierować swoją uwagą, by osiągnąć sukces (o tym, jakie funkcje pełni uwaga przeczytasz tutaj). Jednak koncentracja w sporcie bywa zdradliwa, a pewne związane z nią prawidłowości zawodnicy i trenerzy wykorzystują (często nieświadomie), by „wykiwać przeciwnika”. Co to za zależności?

Z tego wpisu dowiesz się:

  • w jaki sposób budowa ludzkiego oka pomaga zawodnikom,
  • dlaczego łatwiej trafić w bramkarza niż do bramki,
  • dlaczego atakującemu w siatkówce łatwiej trafić w libero niż w boisko,
  • co wspólnego ma koncentracja w sporcie ze skutecznymi kiwkami.

Budowa ludzkiego oka a ruch zawodników

Uwaga pozwala nam odróżnić informacje istotne od nieistotnych. To dzięki niej zawodnik skupia się np. na zagraniach przeciwnika, a nie na gwizdach widowni. Decyduje o tym selekcja informacji pod względem istotności, którą przeprowadza uwaga. Niektóre sygnały mają uproszczoną drogę do naszego systemu uwagowego. Jednym z nich jest ruch. Dlaczego tak się dzieje? Zwróć uwagę, że nawet w codziennym życiu, gdzie zauważysz, że coś się porusza, to Twój wzrok automatycznie tam podąża.  Obiekty ruchome bardziej przyciągają uwagę niż statyczne. Co więcej, potrafimy dostrzec nawet nieznaczny ruch, pojawiający się peryferiach naszego pola widzenia. Jest to możliwe dzięki rozmieszczeniu receptorów ruchu na zewnętrznej części siatkówki. Jaki wniosek płynie z tego dla sportowców? Jeśli zawodnik szuka kolegów z drużyny, by podać im piłkę, to powinni dać mu znać o swojej gotowości właśnie poprzez ruch w odpowiednim kierunku. Nawet jeśli nie znajdują się w centrum pola widzenia zawodnika, to dzięki ruchowi będzie mógł ich dostrzec.

Jak inny kolor koszulki wpływa na koncentrację w sporcie?

Co jest łatwiejsze dla piłkarza wykonującego rzut karny – trafienie w światło bramki czy w bramkarza? Rozpatrując ten problem w kontekście koncentracji odpowiedź brzmi – w bramkarza. Dlaczego? Po pierwsze, on jest w ruchu, a jak już wiesz – przedmioty ruchome mimowolnie przyciągają naszą uwagę. Ważny jest tutaj jeszcze jeden aspekt – bramkarz zazwyczaj jest ubrany w kolorowy, jaskrawy strój. Wyraziste barwy przyciągają uwagę. Jaskrawe koszulki często noszą zarówno bramkarze w piłce nożnej czy piłce ręcznej.

Kolor będzie miał również duże znaczenie w przypadku libero w siatkówce. Zawsze ma on koszulkę innego koloru niż pozostali zawodnicy. Co oznacza, że będzie silniej przyciągał uwagę atakującego niż pozostali zawodnicy, ubrani w jednakowe koszulki. Atakującemu mimowolnie prościej będzie trafić w libero niż w boisko, bo to on bardziej „rzuca się w oczy”.

Dlaczego kiwki są skuteczne?

Koncentracja w sporcie bardzo często wymaga przedłużenia momentów pełnego skupienia. Rywalizacja może toczyć się nawet przez kilka godzin, co jest ogromnym obciążeniem zarówno fizycznym, jak i psychicznym. W wielu dyscyplinach zawodnicy celowo próbują uśpić czujność swoich rywali. Na przykład, jeśli w siatkówce rozgrywający przez większą część seta nie rozegra ani jednej piłki na środek, to z dużym prawdopodobieństwem blokujący przeciwnej drużyny nie będą skakać „w ciemno” do bloku na środku. A to zwiększa szansę, że gdy pod koniec partii rozgrywający pośle piłkę do środkowego, to ten bez problemu zdobędzie punkt. W przypadku, gdy zawodnicy określają prawdopodobieństwo pojawienia się jakiegoś zagrania jako niewielkie, to większe są szanse, że pominą tę opcję przy podejmowaniu decyzji taktycznych. Natomiast jeśli spodziewają się wielu zagrań na środku to jest większe prawdopodobieństwo, że będą skakać w ciemno do środkowych przeciwnej drużyny. Jaki jest zatem przepis na skuteczną kiwkę? Uśpij rywala za pomocą odpowiedniej taktyki. 

W przypadku kiwek i zwodów warto wspomnieć jeszcze o jednym zjawisku – hamowaniu powrotu. Przełączanie uwagi, czyli zmiana obiektów, na których zawodnik się koncentruje jest kosztowana. Zasoby uwagowe są ograniczone, więc im więcej ich zużyjemy, tym trudniej będzie nam się ponownie odpowiednio skoncentrować. Szczególnie kosztowne dla zasobów uwagi jest przerzucanie jej w miejsce, w które przed chwilą była zaangażowana. To także jeden z powodów dla którego piłkarskie czy koszykarskiego zwody bywają skuteczne.

Czujesz, że ten temat Cię dotyczy? Umów się na sesję, popracujemy nad Twoją najlepszą formą ?

    Źródło:

    Nęcka, E., Sarzyńska, J. Uwaga w sporcie W: J. Blecharz, M.Siekańska Praktyczna psychologia sportu.