W poprzednim wpisie przedstawiłam pierwsze 5 zasad treningu dzieci i młodzieży. W drugiej części poznasz kolejne wskazówki, które pomogą Twojemu dziecku / Twojemu zawodnikowi czerpać radość z uprawiania sportu. Jak powinien wyglądać trening dla dzieci?
Z tego wpisu dowiesz się:
- jakimi zasadami warto się kierować w treningu dzieci i młodzieży,
- jak w praktyce stosować poniższe zasady treningu dzieci i młodzieży.
1. Mogę się czasem pomylić
„Błądzić jest rzeczą ludzką” mawiał Seneka. Nie ma osób nieomylnych, każdy z nas czasem popełnia błędy. Nie oczekuj zatem od dziecka, które cały czas się uczy, że będzie bezbłędne. To dzieciństwo jest czasem na pomyłki, wyciąganie wniosków i naukę.
Rodzicu, pamiętaj, że Twoje dziecko nie musi być perfekcjonistą. Pokaż mu, że błędy to naturalna konsekwencja podejmowanych działań. Jeśli Twoje dziecko bardzo przeżywa każdą porażkę, pokaż mu, że nic wielkiego się nie stało. Błąd to informacja o tym, nad czym jeszcze musisz popracować. Zamiast koncentrować się tym, co dziecko zrobiło źle, skupcie się na tym, co może zrobić, by następnym razem go nie popełnić.
Trenerze, pamiętaj, że błędy to nieodłączny element nauki. 10 zepsutych podań na treningu może zaprocentować 1 dobrym podczas meczu. Nie każ swoich zawodników za pomyłki, ale podpowiadaj co mogą zrobić, by następnym razem je wyeliminować. Skup się na tym, co należy poprawić, a nie na tym, że błąd został popełniony. Ile razy Ty się pomyliłeś zanim opanowałeś konkretną umiejętność? Motywuj swoich zawodników, gdy zdarzy im się pomyłka. Błędy zawsze będą się pojawiać na treningu dla dzieci.
2. Mam wpływ na to, jak wygląda mój dzień
Poczucie sprawstwa to przekonanie, że mam realny wpływ na zadania, które przed sobą stawiam. Zatem to ode mnie zależy, jaki będzie ostateczny wynik mojego działania. To bardzo ważne, by dać dziecku możliwości nauczenia się tej zależności. Twoje dziecko ma ochotę pograć w jakąś grę albo obejrzeć film? Oczywiście, jeśli tylko najpierw wykona swoje obowiązki. Dzieci, które uprawiają sport mają zdecydowanie mniej wolnego czasu niż ich rówieśnicy nieuczestniczący w żadnych treningach. Szkoła, sport, prace domowe, pomoc w domu – to naprawdę wymaga dobrej organizacji.
Rodzicu, razem z dzieckiem ułóżcie plan dnia. Dzięki temu nie tylko uda się wykonać wszystkie konieczne czynności, ale Twoje dziecko nauczy się zarządzać swoim czasem. Na pewno przyda mu się to w przyszłości, gdy obowiązków zacznie przybywać.
Trenerze, zadawaj swoim zawodnikom ćwiczenia do domu. Nie muszą to być długie zadania – wystarczy już 5 minut na rozciąganie się czy trening koncentracji. Pomoże to nie tylko w stworzeniu dobrego nawyku, ale także w rozwijaniu sumienności i odpowiedzialności Twoich zawodników. Trening dla dzieci odbywa się nie tylko na boisku.
3. Sport to również umiejętność przegrywania. Potrafię sobie radzić z przeciwnościami
Porażka to nieodłączny element uczestnictwa w sporcie. Każdy sportowiec, niezależnie od wieku, będzie musiał się z nią zmierzyć i wypracować własne sposoby radzenia sobie z przegraną. Sport uczy dziecko pokory i radzenia sobie z przeciwnościami. Zaprocentuje to w przyszłości – Twoje dziecko lepiej poradzi sobie z wyzwaniami.
Rodzicu, wspieraj dziecko po porażkach. W każdej porażce staraj się znaleźć pozytywy. Mimo złego wyniku końcowego na pewno są elementy, za które warto pochwalić dziecko. Jeśli widzisz, że mocno przeżywa porażkę nie lekceważ jego uczuć. Nie machaj ręką, mówiąc, że nic się nie stało. To tak jakbyś pokazał, że emocje dziecka nie są dla Ciebie ważne. Wysłuchaj swojego dziecka, pozwól mu opowiedzieć o tym co czuje, a potem razem zastanówcie, czego uczy Was ta porażka. Nad jakimi elementami warto jeszcze popracować?
Trenerze, w sporcie zwycięstwo jest najważniejsze zarówno dla Ciebie, jak i dla Twoich zawodników. Jednak każdy wynik jest informacją, co jest ok, a nad czym trzeba jeszcze popracować. Przeanalizuj przyczyny porażki i skup się na tym, co musicie poprawić. Paradoksalnie porażka nie zawsze jest zła. To ona pozwala Twoim zawodnikom sprawdzić się w trudnych sytuacjach. Zobacz, jak reagują na przegraną. Załamują się, czy może wspierają się wzajemnie? Pokaż im, jak powinni reagować na niekorzystny wynik. Daj im dobry przykład.
4. Szanuję moich sportowych konkurentów i doceniam ich umiejętności
Nadmierna pewność siebie zgubiła już niejednego sportowca. Ile razy widziałeś świetne drużyny, które zlekceważyły teoretycznie słabszych przeciwników i ostatecznie odniosły porażkę, której nikt się nie spodziewał? Niezależnie od tego, z kim rywalizujesz pamiętaj o szacunku dla rywala i doceniaj jego umiejętności. Nie oczekuj, że mecz ze słabszym przeciwnikiem „sam się wygra”.
Rodzicu, bądź wzorem dla swojego dziecka. Na podstawie obserwacji ważnych dla siebie osób dziecko uczy się, jak postępować w wielu sytuacjach. Jak Twoje dziecko nauczyło się myć zęby? Pokazałeś mu jak to robić, a następnie razem z nim myłeś zęby, aż stało się to jego nawykiem. Pokaż mu, jak podchodzić z szacunkiem do rywali. Jeśli Ty szanujesz przeciwników swojego dziecka, ono także będzie darzyć ich szacunkiem, niezależnie od poziomu sportowego.
Trenerze, dbaj o odpowiednie nastawienie swoich zawodników przed każdym meczem. Jeśli Ty okażesz lekceważenie przeciwnikom, Twoi podopieczni zrobią to samo. A to może doprowadzić do porażki. Zawodnicy wyciągają wnioski także na podstawie Twojego zachowania. To Ty musisz pokazać im, że do każdego meczu, niezależnie od przeciwnika trzeba podchodzić maksymalnie skoncentrowanym.
5. Każdy trening jest okazją do tego, by dowiedzieć się czegoś o sobie
Trening dla dzieci służy nie tylko rozwojowi sportowemu. To także szansa na zdobycie wiedzy na temat samego siebie. Trening pozwala sprawdzić m.in.: jak radzisz sobie w trudnych sytuacjach, jak reagujesz na presję, jak pracuje Ci się w grupie, jak rozwiązujesz konflikty.
Rodzicu, rozmawiaj ze swoim dzieckiem o tym, co działo się na treningu. Nie tylko w aspekcie sportowym. Pytaj o relacje z kolegami, o to co było trudne, co łatwe, czego Twoje dziecko się nauczyło. Zwróć uwagę co, poza czysto sportowymi aspektami, trening daje Twojemu dziecku. Może stało się bardziej sumienne, mniej stresuje się w szkole albo jest lepiej zorganizowane?
Trenerze, pamiętaj, że trening to dla dziecka szansa na całościowy rozwój, a nie tylko w zakresie jednej dyscypliny. Masz ogromny wpływ na to jakim człowiekiem będzie w przyszłości Twój zawodnik. Pamiętaj, by poświęcać czas na rozmowy z zawodnikami i całą drużyną. Analizujcie to, co dzieje się w grupie, czego każdy z zawodników uczy się podczas treningów. Odpowiedzi mogą Cię mocno zaskoczyć!
Zasady pochodzą z książki Jana Blecharza i Małgorzaty Siekańskiej „Mój sport, moja radość. 10 zasad dla dzieci uprawiających sport„, której fragmentu możesz wysłuchać tutaj.
Czujesz, że ten temat Cię dotyczy? Umów się na sesję ?
Psychologia sportu