Mowa ciała często mówi więcej niż werbalne komunikaty i jest bardziej wiarygodna niż słowne deklaracje. Uwierzyłbyś zgarbionej osobie, starającej się zajmować jak najmniejszą przestrzeń, która twierdzi, że doskonale wie, co robi? Pewnie nie. Jakie znaczenie ma mowa ciała dla sportowców?
Z tego wpisu dowiesz się:
- dlaczego mowa ciała jest tak ważna dla sportowców,
- jak sterować mową swojego ciała,
- jak udawanie może pomóc w zwiększeniu pewności siebie.
Mowa ciała na boisku
Na początek mam dla Ciebie krótkie zadanie. Obejrzyj skrót akcji z meczu siatkarskich Mistrzostw Europy. Zwróć uwagę, jak po zdobytym i straconym punkcie zachowują się obydwa zespoły.
Inaczej zachowuje się drużyna zdobywająca punkty niż ta, która je traci. Oglądając tylko reakcje po zakończonej akcji nie miałbyś problemu z określeniem, który zespół rozstrzygnął ją na swoją korzyść. Wnioski wyciągasz właśnie na podstawie zachowania zawodników. Po zdobyciu punktu siatkarze unoszą ręce w górę, wyprężają piersi i entuzjastycznie zbiegają się do środka. Natomiast po stracie punktu zobaczysz sportowców ze spuszczonymi głowami i ramionami, którzy jakby z konieczności przybijają sobie piątki.
Przypomnij sobie dwie stresujące sytuacje (np. startowe), gdy czułeś się naprawdę pewny siebie i gdy tej pewności Ci brakowało. Co wtedy mówiło Twoje ciało? Jak zachowujesz się po udanej i nieudanej akcji? Co pokazujesz swoim ciałem podczas rozgrzewki? Jeśli masz nagrania swoich występów, wykorzystaj je. Jeśli nie, poproś o nagranie swojego kolejnego występu, byś mógł spojrzeć na siebie „z boku”.
Mowa ciała – informacje dla przeciwników
To, jak zachowujesz się na boisku i podczas rozgrzewki jest cenną informacją dla Twoich przeciwników. Twoje ciało pokazuje na ile pewnie czujesz się podczas zawodów. Ten mechanizm działa w obie strony, bo Ty obserwując swoich rywali również wnioskujesz o ich postawie. Zastanów się, jak wpływa na Ciebie widok przestraszonego przeciwnika, a jak tego, który sprawia wrażenie jakby przyjechał po zwycięstwo.
Widok zestresowanego zawodnika może zwiększyć Twoją pewność siebie. Z kolei pewny siebie przeciwnik może sprawić, że zwątpisz w swoje umiejętności i to Ty zaczniesz się denerwować.
Ołówek na dobry nastrój?
Twoja mowa ciała informuje przeciwników, z jakim nastawieniem przystępujesz do rywalizacji. A co jeśli nie czujesz się wystarczająco pewny siebie, by Twoje ciało wysyłało taką informację?
W tym wypadku zacznij udawać, że jesteś pewny siebie! Brzmi dziwnie? Raczej tak, ale działa. Potwierdził to eksperyment Fritza Stracka. Badanych podzielono na dwie grupy. Członkowie pierwszej trzymali w ustach ołówek, tak jakby się uśmiechali, a ci przydzieleni do drugiej grupy w taki sposób, by usta były zaciśnięte. Następnie wszyscy badani oceniali na ile zabawne są prezentowane przez eksperymentatora rysunki. Ci, którzy „uśmiechali się” oceniali rysunki jako śmieszniejsze niż ci zaciskający szczęki.
Do podobnych wniosków doszedł James Laird. Postanowił sprawdzić, czy marszczenie czoła sprawi, że ludzie będą czuć się rozzłoszczeni, a uśmiechanie się spowoduje odczuwanie zadowolenia. Badanym powiedziano im, że eksperyment ma na celu sprawdzenie aktywności mięśni twarzy. Jedna grupa proszona została o napięcie mięśni między brwiami oraz zaciśnięcie zębów. Z kolei zadaniem członków drugiej grupy było napięcie mięśni w kącikach ust. Podczas tych czynności wszyscy badani proszeni byli o ocenę własnych emocji.
Okazało się, że rozzłoszczona mina sprawiała, że uczestnicy naprawdę odczuwali złość. Z kolei okazywanie radości poprawiało nastrój badanych.
Kontroluj mowę ciała
Wyniki tego badania wskazują, że istnieje związek między napięciem mięśni a przeżywanymi emocjami. Zmiana napięcia mięśniowego, a więc mowy ciała może zmienić sposób myślenia. Jeśli zatem zaczniesz zachowywać się, jakbyś odczuwał pewność siebie, to naprawdę zaczniesz się tak czuć. Gdy Twój mózg otrzyma sygnały pewności siebie z ciała, dostosuje do nich emocje, które przeżywasz. Zmiana na poziomie ciała spowoduje zmianę na poziomie myślenia.
Właśnie dlatego prosiłam Cię o przeanalizowanie swojego zachowania. Teraz możesz wykorzystać te dane do stworzenia repertuaru zachowań, które sprawią, że poczujesz się pewnie nawet w bardzo stresującej sytuacji.
Dobrym sposobem na zwiększenie pewności siebie jest pozycja Wonder Women proponowana przez Amy Cuddy.
Jeśli nie słyszałeś wcześniej o pozycji Wonder Women i jej wpływie na postrzeganie samego siebie, to warto obejrzeć całe wystąpienie Amy Cuddy na TED-zie.
Uniwersalny gest zwycięstwa
Jak zazwyczaj reagują sportowcy po zdobytym punkcie czy wygranym wyścigu? Wyrzucają ręce w górę na kształt litery V. W ten sposób zachowywali się m.in. polscy piłkarze po golach zdobytych w eliminacjach Mistrzostw Świata 2018 (zwróć uwagę na pierwszą reakcję zawodników po bramce).
Tak samo reagują kibice, gdy ich drużyna zdobywa kolejne punkty.
W takim sytuacjach i zawodnicy i kibice najczęściej wyrzucają ręce w górę, unoszą podbródek i wypinają pierś. To właśnie gest zwycięzcy, który ukazuje wygraną, dumę i triumf – psychologiczne korelaty władzy. Przyjmując taką postawę informujesz innych o swojej sile i dominacji. A co Ty pokazujesz swoim przeciwnikom?
Czujesz, że ten temat Cię dotyczy? Umów się na sesję, popracujemy nad Twoją najlepszą formą ?
Psychologia sportu